Kun je als oliebedrijf een bedrijf worden met duurzame energie? Of blijf je liever bij je vertrouwde verdienmodel? Sommige aandeelhouders lijkt dat laatste geen goed idee. Niet zozeer vanwege het lot van het bedrijf, maar vanwege verwachte schade voor de wereldeconomie.
Veel ondernemers zijn bevlogen bezig met verduurzaming, en sommige bedrijven lopen echt voorop. Maar verduurzamen is niet voor alle sectoren even eenvoudig. Er is zelfs een groep voor wie de corebusiness onlosmakelijk is verbonden met ‘de oude economie’ — en voor wie juist verduurzaming een kleinere vraag naar hun producten kan inhouden.
Fossielebrandstofbedrijven zijn het meest sprekende voorbeeld. Om de opwarming te beperken tot 1,5 tot 2 graden Celsius, moet de wereldwijde CO2-uitstoot in de komende decennia naar nul — en dat kan alleen als het gebruik van kolen, olie en gas sterk omlaag gaat.
‘Als oliebedrijven niet veranderen, is Parijsakkoord kansloos’
Met deze bedrijven zit de wereld ergens klem, en de bedrijven zelf ook, zegt aandeelhouder Mark van Baal tegen NU.nl. «Als de grote oliebedrijven in de komende jaren het roer niet omgooien, heeft het klimaatakkoord van Parijs geen kans van slagen.»
"Als ze niet verduurzamen, maar zo lang mogelijk willen profiteren van het oude verdienmodel, eindigt het met een klap."
Mark van Baal, aandeelhouder Shell en oprichter Follow This
«Dat geldt in zo’n scenario ook voor de oliebedrijven zelf: als ze niet verduurzamen, maar zo lang mogelijk willen profiteren van het oude verdienmodel, eindigt het met een klap. De bedrijven gaan dan failliet. Maar voor het klimaat zal dat te laat zijn.»
Hij trekt de vergelijking met fotobedrijf Kodak, dat in 1977 zelf de digitale fotografie uitvond, maar besloot toch bij het fotorolletje te blijven. Jarenlang had het weinig gevolgen, tot aan het onvermijdelijke faillissement in 2009 — toen Kodak niet langer kon concurreren met producenten van digitale camera’s.
‘Groeiende minderheid’ vraagt Shell uitstoot terug te dringen
Van Baal is oprichter van Follow This — een initiatief om aandeelhouders te verenigen in een klimaatoproep aan Shell. Ze willen dat het oliebedrijf de uitstoot scherp terugdringt, in lijn met het Parijsakkoord.
De route is ergens een dilemma. Follow This roept mensen ook op om ‘green shares’ te kopen. Je steunt daarmee feitelijk een bedrijf dat anderen juist zien als een obstakel voor mondiale verduurzaming. Uit interne documenten blijkt dat Shell al in de jaren tachtig wist van de naderende klimaatverandering, en daarna internationaal heeft gelobbyd om klimaatbeleid tegen te houden.
Van Baal gelooft dat druk van buitenaf en van binnenuit gezamenlijk tot verandering leidt. «Drie jaar terug kregen we 6 procent van de aandeelhouders achter ons. Shell schrok ervan, en formuleerde hetzelfde jaar een klimaatambitie. Die doelen zijn echter te vrijblijvend, en alleen gericht op de lange termijn.»
Toch gaat het verder de goede kant op, zegt Van Baal. «Dit jaar steunde al 14,4 procent van de aandeelhouders ons. We zijn dus een groeiende minderheid, die échte beleidsverandering wil zien.»
Investeerders lijden schade als klimaatverandering escaleert
Onder andere pensioenfondsen hebben veel geld geïnvesteerd in oliebedrijven — en natuurlijk ook in allerlei andere sectoren. Dat betekent dat hun pensioenzekerheid niet alleen afhangt van het lot van de oliebedrijven, maar ook van de omvang van de klimaatverandering, die naar verwachting veel economische schade zal veroorzaken.
Van Baal: «Denk aan de infrastructuur van laaggelegen kuststeden. Banken en pensioenfondsen willen grote afschrijvingen voorkomen.»
Rol van aandeelhouders is aan het kantelen
De steun voor de resolutie van Follow This groeit gestaag, inmiddels ook onder aandeelhouders van oliebedrijven BP, Total en het Noorse Equinox, waar in 2020 zelfs 27 procent van de particuliere aandeelhouders voor de Parijsresolutie van Follow This stemde.
"Activistische aandeelhouders zijn interessant, omdat juist aandeelhouders lang hebben geduwd op winst en dividend."
Derk Loorbach, Erasmus Universiteit
«Activistische aandeelhouders zijn interessant, omdat juist aandeelhouders decennialang hebben geduwd op winst en dividend — en daarmee eigenlijk een omgekeerde rol hebben gespeeld, weg van verduurzaming», zegt professor Derk Loorbach, hoofd van transitie-instituut DRIFT van de Erasmus Universiteit.
«Probleem is alleen dat de verandering extreem lastig is en traag gaat als het bedrijf zelf eigenlijk niet wil, zoals je bij Shell ziet.»
Toch kunnen de aandeelhouders volgens Loorbach de wind mee krijgen, als ook grote investeerders gaan bewegen. Die kunnen hun geld dan namelijk verschuiven van fossiele beleggingen naar duurzame energie — en daarmee de transitie in een stroomversnelling brengen.
‘Menselijke factor geeft de doorslag’
Volgens Van Baal geeft de menselijke factor uiteindelijk de doorslag. «De helden achter de verandering zijn een klein aantal invloedrijke medewerkers bij banken en pensioenfondsen, die het hebben gedurfd hun nek uit te steken en de motie als een van de eersten te steunen — tegen het officiële advies van Shell in.»
De verzekeraars Nationale Nederlanden, Aegon en Achmea steunen inmiddels de klimaatresolutie van Follow This, net als de pensioenfondsen PMT en PME, van de metaal- en elektrosector. Maar bijvoorbeeld pensioenfonds ABP, waar iedereen bij de overheid en in het onderwijs pensioen opbouwt, stemt juist tegen de resolutie. Van Baal hoopt dat dit zal veranderen, want voor een echte koerswijziging is nog steeds meer druk nodig.
Dat laatste blijkt uit de plannen van Shell. Om de opwarming onder de 1,5 graden te houden, moet de CO2-uitstoot naar 2030 wereldwijd bijna halveren. Het oliebedrijf wil over diezelfde periode de olieproductie juist met 38 procent verhogen; de grootste productieverhoging van alle grote oliebedrijven in de wereld.
Sommige aandeelhouders zien daar nog steeds goed nieuws in, maar een groeiende groep maakt zich grote zorgen.
Source: nu.nl
Комментариев нет:
Отправить комментарий